Mütekebbir Ne Anlama Gelir ?

Melis

New member
**\Mütekebbir Ne Anlama Gelir?\**

Mütekebbir, Arapça kökenli bir kelimedir ve İslam dünyasında genellikle belirli bir anlam yüklü şekilde kullanılır. Bu terim, kişinin egosunu, kibirini ve üstünlük taslayan tavırlarını anlatan bir sıfat olarak öne çıkar. Fakat, mütekebbir kavramının sadece bireysel anlamı değil, aynı zamanda toplumsal ve dini bir boyutu da vardır. Kişilerin davranışlarını, inançlarını ve toplumsal ilişkilerini ele alırken "mütekebbir" kavramının anlamını anlamak, bu terimi doğru kullanmak için oldukça önemlidir.

**\Mütekebbir'in Etimolojik Kökeni ve Tanımı\**

Mütekebbir kelimesi, Arapça kökenli bir sıfat olup, "kibirli" veya "büyüklenici" anlamlarına gelir. Arapça'da "kebir" kelimesi büyük, büyük olan, ulvi gibi anlamlar taşırken, bu kelimenin üzerine "-ir" eki eklenmesiyle "kibirli" ya da "büyüklenen" anlamına gelir. Buradaki "müte" eki ise, bir eylemin sürekli olduğunu veya o eylemin bir sıfat halini aldığını ifade eder. Bu bağlamda mütekebbir, kibirli bir karakteri ya da sürekli olarak üstünlük taslayan bir tutumu tanımlar.

**\Mütekebbir İslam Literatüründeki Yeri\**

İslam literatüründe mütekebbir kavramı, hem Allah için hem de insanlar için kullanılmaktadır. Allah’ın sıfatlarından biri olan "El-Mütekebbir" (المتكبر) kelimesi, O’nun mutlak büyüklüğünü, üstünlüğünü ve her şeyin O’na boyun eğmesini ifade eder. Bu sıfat, Allah’ın her şeyden üstün olduğunu ve yaratılan hiçbir varlığın O’nun büyüklüğünü aşamayacağını anlatır. Buradaki anlam, kibirli bir tutumdan ziyade, Allah’ın mutlak ve tartışılmaz büyüklüğünü ifade eden bir ifadedir.

Fakat insanların bu kelimeyi kullanması, kibirli ve üstünlük taslayan bir anlam içerir. Mütekebbir, insanın Allah’a ait bu sıfatı kendisine atfetmesi veya başka insanlara karşı kibirli bir şekilde davranması anlamına gelir. Kibir, İslam ahlakında olumsuz bir davranış olarak kabul edilir ve müminlerin bu tür duygulardan uzak durmaları gerektiği vurgulanır.

**\Mütekebbir ve Kibir İlişkisi\**

Mütekebbir sıfatı, çoğunlukla kibirle ilişkilendirilir. Kibir, bir kişinin kendisini başkalarından üstün görmesi, değerini abartması ve bu duygusunu başkalarına karşı üstünlük taslayarak dışa vurması olarak tanımlanabilir. Mütekebbir bir insan, genellikle başkalarını küçümseyen, kendisini büyük ve değerli gören bir tutum sergiler. Bu tür bir tutum, toplum içinde genellikle hoş karşılanmaz ve sosyal ilişkileri zedeler.

Kibiri, sadece insan ilişkilerinde değil, aynı zamanda Allah’a karşı olan kulluk ve ibadet anlayışında da eleştirilir. İslam’ın temel öğretilerine göre, insan her zaman tevazu içinde olmalı, Allah’a karşı büyüklük taslamamalıdır. Mütekebbir sıfatı, böyle bir tutumu ifade ederken, aynı zamanda insanların bu tür kibirli tavırlardan kaçınmaları gerektiğine de işaret eder.

**\Mütekebbir'in Psikolojik ve Sosyal Etkileri\**

Mütekebbir bir kişi, çevresine karşı kibirli bir tavır takındığında, bu durumun psikolojik ve sosyal pek çok olumsuz etkisi olabilir. Kibirli kişiler genellikle başkalarıyla empati kurmakta zorlanır ve bu, onların yalnızlaşmalarına neden olabilir. Sosyal ilişkilerde sağlıklı iletişim ve güven duygusu, dengeye dayalıdır. Bir kişinin sürekli olarak kendisini üstün görmesi, başkalarıyla bu tür dengeleri kurmasını engeller.

Kibirli kişiler, çevrelerindeki insanları küçümseyebilir, onların fikirlerini dikkate almayabilirler. Bu, zaman içinde onlarla olan ilişkilerinin zayıflamasına, yalnızlaşmalarına ve dışlanmalarına yol açabilir. Ayrıca, bu tür bir tavır, içsel huzursuzluk ve güven eksikliği gibi psikolojik problemlerin de belirtisi olabilir.

**\Mütekebbir’in Toplumsal Yansımaları\**

Toplumlar, bireylerin kibirli tavırlarını genellikle hoş karşılamazlar. Aksine, toplum içinde sevilen ve saygı duyulan bireyler, alçakgönüllü, başkalarına değer veren, onları küçümsemeyen ve onlarla eşit düzeyde ilişki kuran kişilerdir. Mütekebbir bir tavır, bu bağlamda bireylerin toplumsal hayatta dışlanmasına yol açabilir.

Kibirli bireyler, iş dünyasında, eğitim hayatında ya da sosyal yaşamda çevreleriyle uyumsuz olabilirler. İnsanlar, bu tür davranışları fark ettiklerinde, bu kişilerden uzak durmayı tercih edebilirler. Toplumlar, saygıya dayalı ilişkilerin güçlendiği ve eşitlikçi bir ortamın sağlandığı ortamlarda daha sağlıklı işlev görür.

**\Mütekebbir Kavramı ve Dini Açıdan Öğütler\**

İslam dini, kibiri ve mütekebbirliği kesinlikle hoş görmemektedir. İslam’daki öğretiler, bireylerin tevazu göstermelerini, başkalarını küçümsememelerini ve sadece Allah’a karşı büyüklük taslamalarını tavsiye eder. Peygamber Efendimiz (sav), müminlerin birbirlerine karşı alçakgönüllü olmalarını öğütlemiş ve kibiri, insanın kalbinde taşıması gereken kötü bir özellik olarak tanımlamıştır.

Bir hadiste, "Kibir, insanın kalbinde bir dağ gibi büyüyebilir; ancak Allah, kibiri kalbinde taşıyanları sevmez." şeklinde bir ifade yer alır. Bu da, kibirli olmanın sadece toplumsal ilişkilerde değil, aynı zamanda ruhsal sağlık açısından da olumsuz sonuçlar doğurabileceğini göstermektedir.

**\Mütekebbir Olmak İnsanın Kendisine Zarar Verir Mi?\**

Kibirli bir tutum, bireyin kendisine de zarar verebilir. Bu tür bir davranış, kişinin psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir. Sürekli olarak üstünlük taslamak, bireyin kendisini sürekli olarak yetersiz hissetmesine yol açabilir. İçsel huzursuzluk, stres ve kaygı gibi duygular, kibirli bir kişide daha sık görülebilir.

Toplumsal düzeyde de, kibirli bireyler genellikle sevilmeyen ve dışlanan kişiler haline gelirler. Bu da kişisel ilişkilerin zayıflamasına, yalnızlığa ve izolasyona yol açabilir.

**\Sonuç ve Değerlendirme\**

Mütekebbir, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde önemli bir kavramdır. Bu terim, kibirli ve üstünlük taslayan bir tavır anlamına gelir. İslam’daki öğretiler, müminlerin tevazu içinde olmalarını, kibirli tavırlardan kaçınmalarını önerir. Kibir, yalnızca bireylerin ilişkilerini zedelemekle kalmaz, aynı zamanda ruhsal sağlığı da olumsuz etkileyebilir. İnsanlar, kendilerini başkalarından üstün görme yerine, onları anlamaya, saygı göstermeye ve eşitlikçi bir tutum sergilemeye yönelmelidirler.

Bu bakış açısıyla, kibir ve mütekebbirlik, bireyin ruhsal ve toplumsal sağlığı açısından olumsuz sonuçlar doğurabilecek bir tutumdur. Kendini başkalarından üstün görmek, hem bireyi hem de çevresindeki insanları olumsuz etkiler. Bu yüzden alçakgönüllülük, insan ilişkilerinin sağlıklı bir şekilde devam etmesi için temel bir ilkedir.
 
Üst